92 ülke canlı yayınlıyor: Viyana Yeni Yıl konserinde neden bir uzay gemisi uçuyor ?
Bu yıl yeni yıl konseri çok ama çok farklı olacak - çünkü 2025 yılının tamamı müzikal olarak 200. doğum günü kutlanacak olan Johann Strauss'un oğluna adanacak. Bununla birlikte, bu önceden öngörülebilir bir durum: 1 Ocak'ta Musikverein 'ın Altın Salonu'nda gerçekleşecek bu konser, Strauss kutlamalarının en önemli etkinliklerinden biri olacak.
VİYANA. Bugünkü Yeni Yıl Konseri’nde iki prömiyer var: Joseph Hellmesberger’in “Fidele Brüder” marşı ve özel bir anı temsil eden “Ferdinandus Valsi”. Yeni Yıl Konseri’nde ilk kez bir kadın bestecinin, Constanze Geiger’in eseri dinlenecek. Geiger (1835 – 1890) valsi 12 yaşında besteledi; eserin prömiyeri Johann Strauss’un babası tarafından yapıldı. Riccardo Muti bugün yedinci kez dünyanın en ünlü klasik müzik etkinliğini yönetecek. Yeni yılı her zaman Strauss hanedanı ve çevresinin eserlerinden oluşan zengin bir programla karşılayan ve 2025 yılında Johann Strauss Sohn ‚un 200. doğum yıldönümünü müjdeleyen bu büyük müzik etkinliğine şu anda dünya çapında yaklaşık 100 ülke ev sahipliği yapıyor.
Bu kez Viyana Filarmoni’yi, orkestranın yakın müzikal sırdaşı ve onlarca yıllık yol arkadaşı Riccardo Muti yönetecek. 2011’den bu yana Viyana Filarmoni’nin onursal üyesi olan Muti, Yeni Yıl Konseri’ni yedinci kez yönetecek.
ORF dünyaca ünlü Yeni Yıl Konserini 67. kez yayınlıyor – ve her zaman olduğu gibi milyonların izlemesi bekleniyor: Konser 92 ülkede gösterilecek ve radyo programı 30 ülkede yayınlanacak. Avusturya’da yayın saat 11.15’ten itibaren ORF 2, ORF ON yayın platformu ve Ö1’den canlı olarak yayınlanacak.
Saat 11.15’te baba Johann Strauss’un “Özgürlük Marşı” ile başlayacak program, Josef Strauss’un “Avusturya’dan Köy Kırlangıçları”, oğul Johann Strauss’un “Demolirer Polka” ve “Lagün Valsi” ile Eduard Strauss’un “Havadar ve Güzel Kokulu” polkası ile devam edecek.
“Der Zigeunerbaron” operetinin uvertürü ve ‘Accelerationen’ valsi yılın naibi tarafından bestelendi ve ardından iki prömiyer yapıldı. Johann Strauss Sohn’un “Entweder – oder!” adlı polkası programa bir çağrı işareti ekliyor. Josef Strauss’un “Transactions” adlı eserini Strauss Sohn’un üç bestesi daha izliyor: “Annen-Polka”, “Tritsch-Tratsch” ve konser sezonunun en önemli iki bis’inden önce “Wein, Weib und Gesang”.
Ricardo Muti : „Dünya çok sorunlu, çok tehlikeli bir yöne doğru gidiyor“
Podyumda – yedinci kez bir Viyana Yeni Yıl konserinde – yıldız şef Riccardo Muti yer alıyor. Kurier Gazetesi’ne, „Bu konserin yeni bir yıla hafif çakırkeyif bir başlangıcın çok ötesinde olduğunu vurguluyor“ Ricardo Muti , “Dünya çok sorunlu, çok tehlikeli bir yöne doğru gidiyor. Bu da konsere ek bir anlam kazandırıyor: bir umut mesajı veriyoruz. Aynı zamanda kültür için de.”
Muti ifadelerine, „Çünkü pek çok hükümet müzik ve kültürün bir arada yaşam için ne kadar önemli olduğunu anlamıyor ve kültür bütçelerini kısıyor. Biz müzisyenler ne yazık ki dünyanın sadece küçük bir parçasıyız” devam ettikte sonra , “Barışa, güzelliğe ve uyuma katkıda bulunabileceğimiz şeyler az ama çok önemli. Müziğe her zamankinden daha fazla ihtiyacımız var çünkü müzik ruh için bir ilaçtır.” dedi.
Bu ilaç, yılın başında Strauss’un iyileştirici dozuyla geliyor: Vals Kralı’nın kaleminden sekiz parça programda – geleneksel “Tuna Valsi” bis’i dahil bile değil. Ve ilk kez bir kadın eseri, Constanze Geiger’in “Ferdinandus Valsi” Yeni Yıl Konseri’nde seslendirilecek.
Dünyaca ünlü Philharmoniker Başkanı Daniel Froschauer konser öncesinde yaptığı açıklamada, “2025 yılı aynı zamanda Avusturya’nın AB üyeliğinin 30. yıldönümü olacak. Josef Strauss’un ‚Transaction Waltz‘ adlı eserini bu vesileyle ithaf ediyoruz.” dedi.
Arada uzayda film, lokomotifte dans ve Johann Strauss´un torunu
Koreografisini ilk kez İngiliz besteci Cathy Marston’un yaptığı bale interlüdleri ve ara film de yılın naibi Johann Strauss’u onurlandırıyor. Avusturya Devlet Balesi, Viyana Teknik Müze’deki 12.10 lokomotifinde ve Südbahnhotel istasyonu am Semmering’de dans edecek.
Bu kez, konser yayınının iki bale arası için daha önce Yeni Yıl Konseri için hiç dans edilmemiş iki özel mekan çekim yeri olarak kullanıldı: Hızlı polka “Entweder – oder” için Viyana Teknik Müzesi’ndeki heybetli lokomotif 12.10 ve “Accelerationen” valsi için özellikle Semmering demiryolu ile ünlenen Südbahnhotel’in binaları.
Her iki yer de tüm Strauss ailesinin yaşamında önemli bir temayı temsil ediyor, çünkü trenler ve modern demiryolu sistemi olmasaydı, müzik hanedanının Avrupa ve ötesindeki hızlı başarısı düşünülemezdi. Tesadüf ya da değil: Johann Strauss’un oğlunun doğumundan sadece bir ay önce, 27 Eylül 1825’te İngiltere’de Stockton ve Darlington arasında ilk halka açık demiryolu hattı açıldı ve böylece dünya da 2025’te bu önemli 200 yıllık yıldönümünü kutlayacak
Barbara Weissenbeck tarafından yaratılan “2025 – A Strauss Odyssey” (yaklaşık 11.50) adlı ara filmde, Johann Strauss’un gerçek hayattaki büyük büyük torunu Thomas Strauss, bir uzay gemisiyle Dünya’ya doğru yola çıkıyor ve yol boyunca büyük atası hakkında araştırmalar yapıyor.
İki bale eserinin koreografı ilk kez, baş koreograflık görevinin yanı sıra geçen yıldan bu yana Zürih Balesi’nin direktörlüğünü de yürüten, uluslararası üne sahip ve ödüllü İngiliz koreograf Cathy Marston oldu.
Marston, Viyana Devlet Balesi’nden Sonia Dvořák, Davide Dato, Elena Bottaro, Masayu Kimoto, Alice Firenze, Victor Cagnin, Rashaen Arts ve Kristián Pokorný gibi solistlerle vals için ve Sveva Gargiulo, Sinthia Liz, Laura Cislaghi, Natalya Butchko, Trevor Hayden ve Andrés Garcia Torres ile polka için Yeni Yıl Konseri için kavramsal olarak çok farklı iki koreografi yarattı. Bale kostümleri İngiliz kostüm tasarımcısı ve evrensel sanatçı Patrick Kinmonthtarafından tasarlandı.
Michael Beyer, Temmuz 2024’te önceden kaydedilen bale yayınlarından sorumlu yönetmen ve aynı zamanda 1 Ocak’taki yayın için 14 kameralı televizyon ekibine liderlik edecek. Yeni Yıl Konseri bir kez daha kültür sunucusu Teresa Vogltarafından canlı olarak yorumlanacak.
Teresa Vogl konser yayını sırasında bir kez daha Almanca canlı yorum yapacak. Konser havasına girmiş olanlar için, saat 10.35’ten itibaren (ORF 2 ve ORF ON) konserin ve TV prodüksiyonunun perde arkasına bir bakış sunan bir yapım belgeseli yayınlanacak: Tasarımcı Barbara Pichler-Hausegger ve kamera ekibi altı aydan fazla bir süre boyunca dünya çapındaki yayına kadar hazırlıklara eşlik etti.
Canlı yayın sırasında henüz uyanmamış olan herkes konseri ORF 3 kanalında saat 20.15’te “geç kalkanlar servisi” olarak izleyebilir ve dinleyebilir. Ve 1 Ocak’ta hazır olmayanlar için: Konser 4 Ocak’ta 3 Sat’ta (8.15) izlenebilir.( yenivatan.at)
