Fortenova: Viyanalı ünlü Avukat Lansky’e Hırvatistan’a giriş yasağı ve Fortenova davası!

Viyana. Der Standard gazetesinin 12 Kasım 2024 tarihinde “Bir şeyh, Viyanalı bir avukat ve Rusya yaptırımlarına karşı mücadeleleri” başlığıyla verdiği haber dikkat çekti. Ünlü Viyanalı avukata da söz verilen haberin birebir Türkçe çevirisi şöyle:

“Bir şeyh, Viyanalı bir avukat ve Rusya yaptırımlarına karşı mücadeleleri

Hırvatistan’ın milyar avroluk grubu Fortenova’nın sahibi kim? Bu konu yakında ATAD tarafından karara bağlanacak ve Avukat Lansky’ye getirilen giriş yasağı da dahil olmak üzere davayla ilgili pek çok gelişme yaşanıyor.

Gabriel Lansky zor davaların adamıdır. Bir avuç Rus oligarkını temsil ediyor ve müşterileri arasında kaçırılma kurbanı Natascha Kampusch’un yanı sıra Azerbaycan hükümeti de var. Anayasayı Koruma Dairesi bir zamanlar Lansky’nin Kazak gizli servisi için çalıştığından bile şüphelenmişti, ancak bu hiçbir zaman kanıtlanamadı.

Bu nedenle 69 yaşındaki Viyanalı avukat, muhtemelen kamuoyuna açıklanandan çok daha fazlasını yaşamıştır. Yine de Lansky hala öfkelendirebiliyor ve şaşırtabiliyor. Bu durum Hırvatistan İçişleri Bakanlığı’nın aldığı bir kararla kanıtlanmış oldu. Bakanlık 4 Eylül’de Lansky’ye giriş yasağı getirdi. Lansky STANDARD’a bunun kendisine sadece talep üzerine teyit edildiğini ve sebebinin de Hırvat gizli servisi SOA tarafından yapılan bir değerlendirme olduğunu söyledi.

Lansky Hırvat hükümetini kızdıracak ne yaptı? Sorulduğunda ne Başbakan Andrej Plenković’in ofisi ne de Hırvatistan İçişleri Bakanlığı yorum yapmadı.

Ulusal güvenliği tehlikeye atmak

Ancak Hırvat gazetesi Nacional’de çıkan haberler Lansky’nin neyle suçlandığını ortaya koyuyor. Haberde Lansky’nin Hırvat gizli servisini ve Başbakan Plenković’i milyar avroluk Fortenova grubuyla olan hukuki bir anlaşmazlıkla bağlantılı olarak gözetlemekle görevlendirildiği belirtiliyor. Ulusal güvenliğe yönelik bir tehdit iddiası. Viyana Ticaret Mahkemesi’nde Nacional’in haberine karşı kendini savunan Lansky, bunun doğru olmadığını söylüyor.

Hukuki anlaşmazlık ve giriş yasağı, çok daha büyük bir çatışmanın mozaiğinin sadece küçük parçaları. Amsterdam, Moskova, Dubai ve Avrupa Adalet Divanı’na (AAD) kadar uzanan bu ihtilaf, milyarlarca avroyu ve Hırvatistan’ın en önemli şirketlerinden biri olan Fortenova’yı ilgilendiriyor.

İhtiyaç anında kurtarıcı olarak bir şeyh

Hırvatistan için bu bir tür Spar ya da Billa’nın biraz daha güçlüsü. 2015 yılında Fortenova, o zamanki adıyla Agrokor, 6,5 milyar avroluk bir ciroya sahipti – yani Hırvatistan’ın gayri safi yurtiçi hasılasının onda birinden daha fazla. Ancak grup ciddi zorluklarla karşılaşmış ve konsolidasyona gitmek zorunda kalmıştı. En büyük alacaklı olan Rus Sberbank, hisselerin yaklaşık yüzde 43’ünü aldı ve SBK Art adlı bir şirkete devretti.

Şirket acilen bu hisselerden kurtulmak istedi, ancak birkaç devralma görüşmesinin başarısız olduğu söyleniyor. Daha sonra Dubai’de, bir zamanlar veliaht prense yatırım konularında danışmanlık yapmış olan Saif Alketbi adlı bir yatırımcı ile aradıklarını buldular. Anlaşma, Sberbank’ın zaten ağır yaptırımlara maruz kaldığı 2022 yılında tamamlandı.

Hırvat hükümeti şeyhin sadece Rus parası için paravan olarak hareket ettiğinden şüphelenerek SBK Art’ın AB tarafından yaptırıma tabi tutulmasını sağladı. Şirket buna karşı harekete geçmesi için Lansky’yi tuttu.

ATAD önünde hesaplaşma

O andan itibaren Fortenova üzerinde şiddetli bir çatışma başladı. Devasa şirket sözde Rus hissedarlarından kurtarılacak ve Hırvatların eline geçecekti. Darbe, şirketi iktidardaki HDZ partisini kredilerle destekleyen Hırvat oligark Pavao Vujnovac’ın yardımıyla başarılı oldu. Vujnovac, Hollandalı holding şirketini yeniden organize ederek Fortenova’nın fiili ana sahibi oldu. Bu arada, kariyerini Gazprom’dan Hırvatistan’a gaz tedarikini organize eden bir şirkette yapmıştı.

Lansky durumu analiz etmesi için bir İngiliz Doğu Avrupa uzmanını görevlendirdi. Taşeronun daha sonra ne yaptığı tartışmalıdır. Nacional dergisi Hırvat kurumlarına yönelik casusluk ve izleme faaliyetlerini haberleştirdi. Lansky sadece yasal bir bilgi toplama işi yaptığını ve özel dedektifin Hırvatistan’da dolaşan raporunu asla imzalamadığını vurguluyor. Lansky doğal olarak Şeyh Alketbi’nin Fortenova hisselerinin kontrolünü yeniden ele geçirebileceği konusunda iyimser. STANDARD’a verdiği demeçte, SBK Art’a uygulanan yaptırımın “vicdansız aktörler tarafından kötüye kullanıldığını” söyledi. Kendisinin hiçbir şekilde bir Rus paravanı olmadığını ve sadece kendi adına hareket ettiğini vurgulayan Lansky, şimdi “şahsına ve mesleğine yönelik bir saldırı” olarak gördüğü giriş yasağına karşı yasal işlem başlatmak istiyor.

Nacional gazetesi haberinin arkasında durmaya devam ediyor. Genel Yayın Yönetmeni Berislav Jelinić STANDARD’a yaptığı açıklamada Lansky’nin hala SBK Art ile ilişkilerini gizleyen bir grup Rus oligark tarafından desteklendiğini söyledi. Dava önümüzdeki hafta Viyana’daki Ticaret Mahkemesi’nde görülecek. Jelinić, “Bay Lansky’yi mahkemede görmeyi” dört gözle beklediğini söylüyor. (Fabian Schmid, Michael Nikbakhsh, 12.11.2024)”