Avusturya’da 30.000 hane elektrik için 10 kat fazla para ödüyor
Rekabet gözlemcileri ve E-Control, enerji piyasasında rekabet eksikliği olduğunu tespit etti. Çoğu insan elektrik ve gaz için ne kadar ödediğini bile bilmiyor ve bu nedenle yüksek maliyetlerle karşı karşıya kalıyor.
VİYANA. Avusturya’da elektrik ve gaz tedarikçileri arasındaki rekabet 2022 enerji krizi sırasında durma noktasına geldi. Tedarikçiler çekildi ve fiyatlar tavan yaptı. Buraya kadar her şey tanıdık. Peki o zamandan bu yana durum nasıl gelişti? Sonuçta, hem elektrik hem de doğal gaz için toptan satış fiyatları bir buçuk yıldır düşüyor. Ancak Federal Rekabet Kurumu ve E-Control, “Elektrik ve Gaz Görev Gücü ”nün ikinci ara raporunda tüm müşterilerin bundan faydalanmadığı uyarısında bulunuyor. Proaktif olmayanlar, krizin zirvesindeki fiyatlara benzer fiyatlar ödüyor.
Die Presse Gazetesi’nin verdiği habere göre Avusturya Rekabet Kurulu ve denetçiler, son aylarda son tüketici fiyatlarında ortalama olarak belirli bir gevşeme olduğunu da yazıyor. Ancak bulgulara göre, haneler için gerçek maliyetler, aynı sağlayıcının müşterileri arasında bile büyük farklılıklar gösteriyor. Örneğin, ülkenin batısındaki fiyatlar doğusundakilerden önemli ölçüde daha düşük. Ülkenin doğusunda başta Wienergie fiyatları çok yüksek. Sunulan çok sayıda farklı sözleşme de, bir şirketin bazı müşterilerinin diğerlerinden önemli ölçüde daha fazla ödediği anlamına geliyor.
Tekel benzeri piyasalar
Avusturya Federal Rekabet Kurulu(BWB) Başkanı Natalie Harsdorf, elektrikte olduğu gibi Avusturya doğal gaz piyasasında da pazar yoğunluğunun çok yüksek olduğunu ve “yarı tekelci boyutlardan söz edilebileceğini” söylüyor. Her iki ülkede de taşradaki enerji tedarikçileri, yüzde 90’a varan pazar payları ve daha fazlasıyla kendi bölgelerine hakim durumdalar. Bunun adı tekelcilik olmuyor mu? Bölgesel tedarikçilerin bu şekilde faaliyet gösterebilmeleri, çoğu elektrik ve gaz için ne kadar ödediklerini bile bilmeyen enerji müşterilerinden de kaynaklanıyor.
Yapılan bir araştırmaya göre, gaz müşterilerinin yüzde 84’ü gaz fiyatlarının ne kadar yüksek olduğunu, yüzde 68’i ise bir kilovat saat elektrik için ne kadar ödediklerini bilmemektedir. Avusturya E-Control CEO’su Wolfgang Urbantschitsch, bu sorunun altını çizdikten sonta, “Ancak bu, tedarikçiyi değiştirip değiştirmeme konusunda karar verebilmek için temel ön koşuldur. Serbestleşmeden neredeyse çeyrek asır sonra, her iki Avusturyalıdan biri enerji tedarikçisini hiç değiştirmedi. “ dedi.
Kilovat saat başına 60 sent
Bu nedenle Avusturya’da şu anda kilovat saat başına 60 sentin üzerinde elektrik ödeyen insanlar var, oysa aynı miktarda enerji altı sente satın alınabilir. Ülkedeki 30.000 müşteri elektrik için olması gerekenden on kat daha fazla para ödüyor. Keskin fiyat artışları sadece düzenleyici kurumları değil, yargıyı da meşgul ediyor. Tedarikçiler, keskin fiyat artışlarıyla ilgili davalarda sıklıkla tedarik maliyetlerini gerekçe gösteriyor. Aslında görev gücü, örneğin ucuz hidroelektrik üreten tedarikçilerin bile bunu grup içinde piyasa fiyatlarından aktaracağını, yani müşterilerinin bir fiyat avantajı elde edemeyeceğini doğruladı. Bununla birlikte Urbantschitsch, yukarı yönlü aykırı değerlerin “satın alma stratejileri temelinde görev gücü için neredeyse hiç anlaşılabilir olmadığını, çünkü uç durumlarda şu anda en pahalı ama yine de makul satın alma stratejilerinin yüzde 300’ünden fazla olduğunu” söylüyor. Gerçekten iyi satın alma yapan şirketlerle karşılaştırıldığında, oranlar on kat daha pahalıdır.
Bölgesel ısıtma araştırması
BWB ve E-Control için çözüm çok açık: gerçek enerji maliyetleri konusunda daha fazla şeffaflık, her şeyden önce aylık enerji faturası yoluyla sağlanmalı. Urbantschitsch, “Ayda bir kez fatura alırsam ve ne kadar ödediğimi bilirsem, o zaman tepki verebilir ve kendimi bu kadar yüksek fiyatlardan koruyabilirim, sadece değiştirebilirim” diyor. Müşteriler artık seçenek azlığından şikayet edemezler. Artık piyasada hem elektrik hem de gaz için düzinelerce alternatif şirket var.
Görev gücü çalışmalarının henüz bittiğini düşünmüyor. BWB şimdi de bölgesel ve yerel ısıtma alanında bir sektör araştırması yapmak istiyor. Halihazırda her üç haneden biri ısınma ihtiyacını çoğunlukla bölgesel tekel konumunda olan şirketlerden karşılamaktadır. Sektör bugüne kadar neredeyse hiç düzenlemeye tabi tutulmamıştır.
