Avusturya’da Cumhuriyet Başsavcılığı geliyor!

Viyana. Yeşiller Partisi’nden Avusturya Adalet Bakanı Alma Zadic kendi yetkilerini de kısıtlayan  Avusturya Başsavcılığı’na yeşil ışık yakarken koalisyon ortağı olan Avusturya Halk Partisi ÖVP, bu tek başına hareket eden savcılığa oluşan raporlarda Avusturya savcılarına nüfus etmesinden dolayı karşı çıkıyor. Avusturya Hukuk Devleti tehlikede. Özellikle Pilnacek adlı rapor yayınlanıp ÖVP’nin eski Adalet Bakanlığı’na bağlı ama ÖVP’ye yakın Pilnacek’in ÖVP’nin etkisinde olmasından dolayı.

Bir hafta önce Pilnacek Komisyonu Başkanı Martin Kreutner, soruşturmasının temel bulgularını sözlü olarak sundu. Salı sabahı Adalet Bakanlığı raporun tamamını (234 sayfa) internet üzerinden yayınladı. Komisyonun kurulmasının nedeni, eski daire başkanı Christian Pilnacek ‚in bir akşam arkadaşlarıyla bir barda yaptığı sohbet sırasında ÖVP’nin soruşturmaların durdurulması ve ev aramalarının iptal edilmesi yönündeki taleplerinin başarısız olduğunu söylediği bir ses kaydının ortaya çıkmasıydı.

“İki kademeli adalet” eleştirilere neden oluyor

Başkan Kreutner’e göre komisyon 2010-2023 yıllarını kapsayan raporunda müdahalelere, bilgi sızıntılarına ve “iki kademeli adalet sistemine” dair kanıtlar buldu. Bu kelime seçimi bir önceki hafta ilk sonuçlar açıklandığında da eleştirilmişti.

Örneğin Yüksek Mahkeme Başkanı “genelleştirilmiş imalardan” bahsetmişti. Komisyon Başkanı Martin Kreutner yine de sözünü sakınmadı ve Ö1 Morgenjournal programına bu konuda şu yorumu yaptı: “Biz hala bu ifadenin arkasındayız, sadece yasada öngörüldüğü için.”

Kreutner komisyon raporunu savunuyor

“Gürültülü” olarak adlandırılan davalarda (kamu yararını ilgilendiren davalar, not), savcılar tek başlarına suçlama ya da görevden alma kararı vermezler, ancak planlarını rapor etmeleri ve başında bir politikacının bulunduğu üst düzey savcılık ve Adalet Bakanlığı’ndan oluşan uzmanlaşmış denetim organına onaylatmaları gerekir. Bu en azından onlara müdahale etme fırsatı verir.

Kreutner bu nedenle siyasetçileri bağımsız bir başsavcılık kurmaya ve temyiz sürecini kısıtlamaya çağırıyor ve “yaygaracı” davaların ele alınmasının da yeniden düzenlenmesi gerektiğini söylüyor.

Adalet Bakanlığı tarafından alınan tedbirler

Adalet Bakanı Alma Zadić Çarşamba günü Ö1 Morgenjournal ‚a konuk oldu. Bakan olarak gözetim görevini yeterince yerine getirip getirmediği sorulduğunda Zadić şu cevabı verdi: “Komisyon, raporunda temel olarak Adalet Bakanlığı’nda son yıllarda gerçekleştirdiğimiz reformların ve aldığımız tedbirlerin işe yaradığını ve bunların devam ettirilmesi gerektiğini belirtti.” Adalet Bakanlığı ayrıca “dosyaların bir kısmının sinyal yoluyla gönderilmesinin” yasak olduğunu da açıkça belirtecekti.

“İki kademeli adalet sistemi” sorulduğunda Zadić genel bir savcılıktan yana olduğunu da belirtti. “Bunun ele almamız gereken önemli bir öneri olduğuna inanıyorum” diyen Zadić bir kez daha olası bir başsavcılık makamı sorulduğunda net bir şekilde şunları söyledi: “Adalet bakanlarının yetkileri alınmalı. Böylece savcılığın başındaki gücü tek bir kişide toplamayız, senato karar verir.” Zadić, bunun hem Avrupa Savcılığı’nda hem de yüksek mahkemelerde yaygın bir uygulama olduğunu belirtiyor.