Milyarlar fışkırıyor: Yunanistan’ın neden birdenbire bu kadar çok parası oldu?

Atina. 2008 yılında girdiği borç kriziyle tüm AB’yi sarsan Yunanistan, zorlu geçen 16 yılın ardından – ülke AB gözetimi altına alındıktan ve sert kemer sıkma önlemleri uygulandıktan sonra – ekonomik olarak giderek daha fazla toparlanıyor. Diğer AB ülkelerinin ekonomileri zayıflarken, Yunanistan’ın şu anda lüks sorunu bile var. 2025 bütçesi için daha önce tahmin edilenden iki kat daha fazla para mevcut. Harcama planının buna göre yukarı doğru ayarlanması gerekiyordu. Bütçe Pazar akşamı parlamento tarafından onaylandı. Muhafazakar Başbakan Kyriakos Mitsotakis milletvekillerine yaptığı açıklamada, ekonomik başarının halka daha güçlü bir şekilde ulaşmasının artık önemli olduğunu söyledi.

Yunanistan 13.5 milyar avro bütçe fazlası bekliyor

Maliye Bakanı Kostis Hatzidakis bütçe taslağında başlangıçta 6.1 milyar avro bütçe fazlası öngörmüştü. Şimdi ise bu rakam 13,5 milyara ulaştı. Yunan finans uzmanlarına göre bu kesinlikle Hatzidakis’in bütçeyi ekonomik bir şekilde yönetmesinden kaynaklanıyor. Ancak bu talih kuşunun başka önemli nedenleri de var.

Vergi kaçakçılığıyla mücadele

İlk olarak, vergi kaçakçılığına yönelik baskılar sonuç veriyor. Vergi dairelerinin dijitalleşmesi, diğer şeylerin yanı sıra, örneğin beyan edilmeyen işler yoluyla KDV dolandırıcılığını azaltmayı mümkün kıldı. Ortaya çıkan kayıplar son beş yılda yarı yarıya azaltılarak 3,2 milyar avroya indirildi. Muhafazakar hükümet ayrıca özelleştirmelere de devam ediyor. Devletin sadece Atina şehir otoyolu imtiyazından 3,3 milyar avro kazanmasıyla birlikte 2024 yılında 5,8 milyar avro gelir elde edilmesi bekleniyor.

Bir de Yunanistan’ın diğer pek çok AB ülkesinden daha iyi performans gösterdiği ekonomi var. AB ortalaması yüzde 0,9 iken, Komisyon Yunanistan için bu yılki yüzde 2,1’lik büyümenin ardından 2025 yılında yüzde 2,3’lük bir büyüme öngörüyor.

Tatilciler ve yatırımcılar

Bu sadece turizm sektöründeki canlanmadan kaynaklanmıyor. Hükümet aynı zamanda piyasaların güvenini de yeniden kazanmayı başardı. Uluslararası derecelendirme kuruluşları ülkeyi bir kez daha yatırıma değer buluyor. Microsoft, Google ve Pfizer son yıllarda buraya yerleşti ve Fraport, RWE, Boehringer Ingelheim ve Teamviewer gibi Alman şirketleri de Yunanistan’da faaliyet gösteriyor.

Olumlu gelişmelere rağmen Mitsotakis, insanları başlarını eğmeye çağırıyor. Bunun nedeni, 2010-2018 yılları arasında ülkenin yaşadığı mali kriz sırasında emekli maaşları ve ücretleri kesilen Yunanlıların göreli yoksulluğunun devam etmesiydi.

Yükselen gelirler

Hükümet emekli maaşlarını ve asgari ücreti defalarca artırmış olmasına rağmen, iyileşme halka ancak yavaş yavaş ulaşıyor. Önümüzdeki yıl için emekli maaşlarında yüzde 2,4’lük bir artış planlanırken, aylık 830 avro olan asgari ücretin 2027 yılına kadar kademeli olarak 950 avroya çıkarılması öngörülüyor. Ayrıca çalışanlar ve işverenlerin her biri gelecekte yüzde 0,5 puan daha az sosyal güvenlik primi ödemek zorunda kalacak. Bu ve diğer önlemler, insanların yeniden ayağa kalkmalarına yardımcı olmayı amaçlıyor.

Kriz kredisi erken ödendi

Krizin zirvesinde yüzde 40’ın üzerinde olan işsizlik önümüzdeki yıl yüzde 10’un altına düşecek. Ülke aynı zamanda örnek bir öğrenci gibi borçlarını ödüyor: uluslararası kreditörlere olan borçlar ödeniyor ve Atina Uluslararası Para Fonu’ndan (IMF) aldığı kriz kredisini bile planlanandan önce geri ödedi. İki yıl önce yüzde 164 olan ulusal borç oranının 2025 yılında yüzde 147’ye düşmesi öngörülüyor.