VİYANA. ÖVP  Avusturya Parlamentosu ulusal seçimlerindede  yüzde 14 gibi büyük oy kayıbına uğradı ama  ancak yine de hükümette  devam edecek. Tek soru kiminle ve hangi pozisyonda olacağı.

ÖVP seçim merkezinde çubuklar yüzde 26,3’e “fırladığında” ÖVP parti çadırında kısa bir sevinç yaşandı. Bir ÖVP destekçisi Yeşiller’in kötü sonucuna yankılanan bir “evet güzel” ile karşılık veriyor.

Bundan sonra ÖVP Lichtenfelsgasse’deki hava dağıldı. Umulan “foto finiş” gerçekleşmedi, ÖVP Partisi yüzde 29,2’ye ulaşan FPÖ’nün oldukça gerisinde kaldı ve parlak bir seçim zaferini kutlaması kursağında kaldı.  ÖVP Genel Sekreteri Christian Stocker ilk tepkisinde şunları ifade etti:: “Birinci olmak istediğimiz bir sır değil. Ancak bunun  parti içinde kişisel bir sonucu olmayacaktır.“

Başbakanın ÖVP partisi hırpalandı: “Hayal kırıklığınızı ortadan kaldıramam”

Şansölye’nin partisi iyimser olmaya çalışıyor ama seçimlerin en büyük kaybedeni. Çift haneli bir kayıp önce hazmedilmelidir.

Büyük ekranda FPÖ çubuk yükseldiğinde bir şok hissi ve ani bir sessizlik oluştu. Kısa bir süre önce, Viyana Lichtenfelsgasse’deki ÖVP parti merkezinin önündeki parti çadırı hala turkuaz renkli kendi sütununa tezahürat yapıyordu: Saat 17.30 itibariyle ORF‘ de yayınlanan ikinci Foresight projeksiyonuna göre Başbakan’ın partisi Pazar günü yüzde 26,2 oy oranına ulaştı ve seçim kampanyasının başında beklenenden daha iyi bir performans gösterdi.

Ancak, akşam saat 6 sularında ve dolayısıyla parlamentodaki en iyi adayların ilk turundan önce sürpriz bir şekilde seçim partisinden ayrılan Federal Şansölye Karl Nehammer‚in sonucunun iki ciddi kusuru var: Birincisi, yaklaşık on iki puanlık çift haneli bir düşüşle, 2013’ten bu yana en kötü sonuç. İkincisi, son metrelerde FPÖ’yü geçme hedefi muhtemelen umulandan daha net bir şekilde başarısız oldu. Aynı zamanda FPÖ, parti tarihindeki en iyi sonucu elde edecek ve muhtemelen yüzde 29 gibi açık bir farkla seçimi kazanacaktır. Nehammer ve Herbert Kickl arasında anketlerde görülen başa baş yarış gerçekleşmedi. Nehammer’in rakibi FPÖ  için baştan sona bir zafer oldu.

Büyük bir eksi ile kutlama havası

Ancak bu durum çadırın etrafındaki ve içindeki atmosferde pek fark edilmedi. Nehammer destekçileriyle konuşurken ve onlara teşekkür ederken “Hayal kırıklığınızı gideremem,” dedi. Onlar da Nehammer tezahüratlarıyla ona teşekkür ettiler. “Ama size güven verebilirim,” diye yüksek sesle bağırdı.

İnsanlar ÖVP’nin neyi temsil ettiğine “daha da fazla” ikna olacaklar: “tutum” ve “akıl”. Ancak bu gün aynı zamanda FPÖ’nün “başarılarını ve zaferlerini de tanımak” gerekiyordu. Ancak “seçimden önce vaat ettiklerimiz seçimden sonra da geçerlidir”. Bu muhtemelen Kickl ile bir koalisyonun reddedilmesi anlamına geliyordu.

ÖVP’nin saat 16:00’ya kadar dolmuş olan parti çadırındaki bin kadar konuk arasında bazı ÖVP’li bakanlar ve parti lideri August Wöginger de ön sırada ilk projeksiyonu izledi.

Savunma Bakanı Klaudia Tanner, Norbert Totschnig ve Martin Polaschek’in yanı sıra Devlet Bakanı Claudia Plakolm ve WKO Başkanı Harald Mahrer de hazır bulundu. Eski eyalet valisi Erwin Pröllde törende hazır bulundu ve büyük sevinç yaşadı. Genel Sekreter Christian Stocker kalabalığa “Yine de kutlayalım” diye bağırdı. Aslında konuklar arasındaki ruh hali oldukça rahattı ve Şansölye’nin ziyaretinden sonra daha da iyi oldu.

Ancak arka planda, parti liderliği başlangıçta açıkça gergin ve sonunda da gözle görülür bir şekilde hayal kırıklığına uğramış görünüyordu. Mavi Parti’nin şimdi havada uçuşan ezici zaferi birçok insanı şaşkına çevirdi. Üst düzey bir yetkili “Bu ülke delirmiş” diyerek başını salladı.

Nehammer gibi Bernhard Ebner ‚le birlikte seçim kampanyasından sorumlu olan Genel Sekreter Stocker de zararı önceden sınırlamaya çalıştı: Sahnede yaptığı ilk açıklamada “Yakalama yarışı yine de başarılı oldu” dedi. Basın temsilcileri gülmeye başladı.

Die Presse’nin verdiği habere göre  bu sayı baskıya girerken, ÖVP’nin FPÖ’yü geçmesi teorik olarak hala mümkün – dalgalanma marjı yaklaşık yüzde iki puan -. Ancak bu, ancak akşamın ilerleyen saatlerinde açıklanacak olan şehirlerdeki sonuçların ilk eğilimi açıkça tersine çevireceği anlamına gelecektir. Stocker görevlilere öyle ya da böyle “Yine de kutlama yapacağız” dedi.

“Heyecan verici bir gün”

Seçim günü, ÖVP saflarında gidişatı gerçekten değiştirebileceklerine dair büyük umutlar vardı. Nehammer, Viyana’nın 13. bölgesinde eşi ve köpeğiyle birlikte oyunu kullanırken rahat ve seçim akşamı için beklenti dolu görünüyordu. Pazar gününün “heyecan verici bir gün” olacağını söyleyen Federal Şansölye, televizyon kameralarının önünde seçimin yönünü belirleyeceklerini söyledi. Seçim kampanyası sırasında insanlarla yapılan sohbetler, zor yıllardan sonra yeniden daha fazla güven olmasına rağmen birçok endişeleri olduğunu göstermişti.

Ancak, başa baş giden yarışın her şeye rağmen sonuçlanmayabileceği gerçeği, Vorarlberg’deki sandıkların kapandığı öğleden sonra erken saatlerde ortaya çıktı. WhatsApp gruplarında aniden 15 puana varan bir düşüş ve yüzde 22 civarında bir sonuç dolaşmaya başladı. Nihai ÖVP’nin sonucun bu kadar yıkıcı olması pek olası değil. Ancak, daha küçük bir farkla bile ÖVP çok şey kaybetti. 2019’da kazanılan oyların çoğu muhtemelen FPÖ’ye gitmiştir.

SPÖ’nün Pazar günü de ortaya çıkan zayıflığı – saat 17.30 itibariyle yüzde 20,4’e sahipti – FPÖ’nün ÖVP toplantılarındaki zaferinin olası bir açıklaması ve gerekçesi olarak hizmet etti. “Bir yetkili “Bu sadece bizim zayıflığımız değil. Aynı zamanda FPÖ’ye bu kadar çok oy kaptıran Andreas Babler’in de zayıflığı.“ dedi.

Stocker “arayı kapatma yarışından” söz ediyor

Kurier´in verdiği habere göre ılk şok akşam saat 6 sularında geçiyor. Çadırın önünde ve içinde çılgın bir kalabalık: Şansölye Karl Nehammer beklenenden çok daha önce sahneye çıktı. “Arayı kapatma yarışından” bahsetti.  ÖVP’yi anketlerde yüzde 21 ile devraldı. Nehammer, “Gelecek için radikallerin neden daha fazla oy aldığına daha yakından bakmamız gerekiyor” dedi.

Nehammer tavır göstermek ve sorunları çözmek istiyor: “Bu bir parti sloganı değil, bu bizim kimliğimiz.” Nehammer, FPÖ lideri Herbert Kickl ile koalisyonu bir kez daha reddederek “Seçimden önce vaat ettiklerimiz seçimden sonra da geçerli” dedi.. Bunu “Nehammer, Nehammer” sloganları takip etti.

Kesin olan bir şey var: ÖVP de bir sonraki hükümette yer alacak. Diğer tüm partiler FPÖ’yü ortak olarak kabul etmediğine göre, ÖVP’siz hükümette yer almasının matematiksel bir yolu yok

Nehammer seçim kampanyası sırasında “sadece” FPÖ lideri Herbert Kickl ile işbirliğini dışladı, genel olarak FPÖ ile değil. Seçim programları karşılaştırıldığında ÖVP için de FPÖ  ile hükümet anlaşması yapmak SPÖ lideri Andreas Babler ile hükümet anlaşması yapmaktan daha kolay olacaktır. Her şeyden önce, ÖVP-FPÖ  ekonomi politikası programları neredeyse uyumludur.

ÖVP  partisinin konukları arasında FPÖi ile yeniden işbirliği yapılmasından yana olanlar da var. ÖVP’li eski bir bakan, SPÖ’nün ya da üçlü bir düzenlemenin Avusturya ekonomisinde durgunluk tehlikesi yaratacağı görüşünde.

Büyük kayıplar

Açık olan bir şey var: ÖVP büyük kayıplar yaşadı. Tam beş yıl önce, 29 Eylül 2019’da %37,46 ile parlak bir zafer elde ettiler. “Hâlâ kutlama yapıyoruz,” diyor Stocker. Dışişleri Bakanı Alexander Schallenberg ise “Dünya dönmeye devam ediyor” diyor. Her ikisi de 2019’dan bu yana partide büyük çalkantılar yaşandığının farkında.

Eski Avusturya Başbakanı Federal Şansölye Sebastian Kurz, “ÖVP anketleri meselesi” ile ilgili yolsuzluk soruşturmaları nedeniyle 9 Ekim 2021’de istifa etti. Halefi Schallenberg’in görevi uzun sürmedi, bu nedenle Nehammer 6 Aralık 2021’de Başbakanlık görevini devraldı.

51 yaşındaki Nehammer, daha önce ÖVP Genel Sekreteri ya da İçişleri Bakanı olarak yaptığı sert çıkışların aksine, rolünü genellikle sakin ve devlet adamı tavrıyla yaptı..

Hatasız bir seçim kampanyası

Seçim kampanyasındaki televizyon tartışmaları sırasında Nehammer zaman zaman soğukkanlı bile göründü. Ancak diğer önde gelen adaylar gibi Nehammer de seçim kampanyası boyunca yaptığı konuşmalarda önemli bir hata yapmadı.

Siyasi gözlemciler de sel felaketinin ve Nehammer’in “kriz yöneticisi” olarak gösterdiği sağlam performansın seçimleri ÖVP lehine etkileyebileceği ihtimalini göz ardı etmedi. Bildik argüman: Kriz zamanlarında halk liderlerin arkasında toplanma eğilimindedir. Gerçekleşmemiş bir umut.

Seçim programı Ocak ayından beri fiilen biliniyor

Nehammer 26 Ocak’ta yaptığı “Avusturya Planı” konuşmasıyla programının temel taşlarını ortaya koydu. ÖVP vergi ve harçları, özellikle de ücret dışı işgücü maliyetlerini azaltmak istiyor. Aynı zamanda tam zamanlı çalışma gelecekte daha iyi ücretlendirilmelidir.

İşsizlik sigortası reformu ve ÖVP modelinde iltica hakkı olanların ancak beş yıl sonra tam hak sahibi olacağı sosyal yardımlarla ilgili önlemlerden tasarruf bekleniyor.